بررسی تعامل تنجیم و طبابت با مرور اجمالی بر فعالیت های حاجی نجم الدوله و خاندان وی

نویسندگان

مریم ثقفی

دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

اطلاع از آینده و حوادث زندگی انسان، به ویژه امور مربوط به پزشکی همچون تعیین زمان مناسب برای مصرف ادویه و بازیابی سلامت، یکی از دغدغه های مهم بشر در ادوار گذشته بوده است، که ظاهرا امکان این پیش گویی با شکل گیری دانش احکام نجوم یا تنجیم میسر گردید. اهمیت این دانش به حدی بود که این گونه احکام در بسیاری از متون از جمله کتب نجومی و طبی برای مخاطبین خاص و تقویم های سنتی برای مخاطبین عام، در قرون متمادی درج می شد تا این که با ورود دانش جدید اروپایی به ایران عهد قاجار، نگارش احکام نجوم در متون تخصصی طب و هیأت، کم رنگ اما در تقویم های نجومی همچنان ادامه یافت. مسأله اصلی این پژوهش، بررسی تعامل تنجیم با پزشکی، بر اساس فعالیت های عبدالغفار نجم الدوله و برخی از خاندان وی می باشد. بدین منظور تلاش شده اطلاعات مربوط به این پژوهش از طریق بررسی کتابخانه ای، گردآوری و فیش برداری شود، سپس به کمک تحلیل مواد خام، داده های مورد نیاز به دست آمد و در نهایت با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی تدوین متن حاضر صورت پذیرفت. بدین ترتیب این جستار با بررسی منابع تاریخی به این نتیجه می رسد که به رغم آشنایی خاندان حاجی نجم الدوله با علوم جدید، به دلیل تقاضای غالب اقشار جامعه (از دربار و برخی دولت مردان تا طبقات فرو دست)، نگارش احکام نجومی مرتبط با پزشکی، در تقویم های چند نسل متوالی از این خانواده تداوم یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

نجم الدوله و فیزیک

با نظر به نقش عبدالغفار نجم‌الدوله در ورود علوم جدید به ایران، متوجه خواهیم شد که وی در ورود فیزیک جدید نیز تأثیرگذار بوده است. عبدالغفار در این رشته، هم دارای تألیف و هم دارای ترجمه می‌باشد. تعدادی از آثار منتسب به وی در زمینۀ فیزیک عبارتند از؛ جرثقیل (ترجمه‌ای از پوانسو)، تکافو قوا (ستاتیک)، فیزیک و شیمی و علم بخارات. از این میان تاکنون تصاویر دو نسخه به دست ما رسیده است. یکی نسخۀ اصول علم ست...

متن کامل

The Effects of 8 Weeks of Vitamin C Intake and Regular Aerobic Exercise on Serum Brain-Derived Neurotrophic Factor and Insulin-like Growth Factor-1 Levels in Obese Girls

شور و داوم اه : ،یبرجت همین قیقحت نیا رد 28 نیماتیو ،نیرمت ،لرتنک هورگ راهچ هب یفداصت روط هب و باختنا قاچ رتخد C یبیکرت و دندش میسقت . نیرمت تدش اب يزاوه 50 ات 70 ،رثکادح بلق نابرض دصرد 3 تدم هب و هتفه رد هسلج 8 هتفه دش ماجنا . هورگ ياه نیماتیو C و صرق یبیکرت 500 یلیم نیماتیو یمرگ C ار 3 فرصم هتفه رد راب دندومن . هنومن و لبق اتشان ینوخ ياه 48 هلخادم نیرخآ زا سپ تعاس اه عم...

متن کامل

Immune and non-immune assays

تاسياقلما فلتخم ىلع ءوضلا ضعب ءاقلإ تم ةعجارلما هذه يف دضتسلماب دضلا تلاعافت ىلع دمتعت يتلا ةموسولما ةيعانلما ةيعانلما و ،ةيقلأتلا ةيعانلما تاسايقلما لمشت يتلاو Ag-Ab هذه فيرعت تم .)EIA, ELISA( ةييمزنلإا ةيعانلما و ،ةيعاعشلا و تلاعافتلا أدبلم رصتخم فصو عم لًاوأ ةثلاثلا تاسياقلما اهروطت حيضوتل يخيراتلا جردتلا بسح تشقون مث ،تاقيبطتلا امك .لماك لكشب ةيلآ ةينقت ىلإ ةياهنلا يف داق يذلا يجيردتلا ةخطلل...

متن کامل

The Effect of Depression and Anxiety on the Outcome of Assisted Reproductive Technology (ART)

Address: Department of Gynecology and Obstetrics, Montasariya Infertility Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran Tel: +98 511 8534021 Email: [email protected] همدقم : ناـمز رد نز بارطـضا حطـس لـثم يرـيغتم لـماوع هب هتسباو دناوت يم يروراب كمك نامرد تيقفوم دشاب نامرد . راب نانز بارطضا و يگدرسفا ريثات يبايزرا يارب هعلاطم نيا يروراـب كـمك ناـمرد دمايپ رب رو تسا هدش يحارط ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تاریخ پزشکی

جلد ۷، شماره ۲۲، صفحات ۷۳-۱۰۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023